Jurek zginął w partyzantce
Jurek zginął w partyzantce – Następna część wstrząsającego tekstu Bogdana Wasztyla z cyklu “Labiryntów Auschwitz”, który publikuję na moim blogu.
Cyla nie może spotkać się z Jerzym i dowiaduje się, że Jurek zginął w partyzantce.
Jurek zginął w partyzantce
8
W pociągu jadącym w kierunku Warszawy, Cyla poznaje dwóch młodych Żydów – braci Zacharowitzów. – Po co ty tam pojedziesz na niepewne? My, niedobitki, musimy trzymać się razem. Tak bezpieczniej. Zostań z nami – przekonują. We Włochach pod Warszawą ukrywali się przez całą okupację. Handlują. Jak na tamte czasy powodzi im się nieźle.
Cyla zamieszkuje z nimi. W kwietniu 1945 roku wychodzi za mąż za Dawida Zacharowitza. Ślubu udziela im rabin, który – tak jak młodzi – cudem przeżył wojnę.
Pod koniec lata Cyla i Dawid docierają do Łomży. Dom Cybulskich jest zrujnowany; zamieszkują więc u byłej służącej. Służąca wskazuje, gdzie znajdują się rodzinne serwisy, srebra, menory… Próbują odzyskać resztki majątku. Którejś nocy ktoś z hukiem wyważa drzwi. Kilku zarośniętych, uzbrojonych mężczyzn wpada do sypialni. Mówią po rosyjsku (Cyla jednak zawsze będzie podkreślać, że byli to Polacy udający Rosjan).
– Gdzie jest Cybulska?! Gdzie jest złoto?! Wyłazić z łóżka! – wrzeszczą.
Jeden z nich dwa razy strzela; kule przelatują ponad głową Cyli i wbijają się w ścianę. Przeszukują cały pokój. Znajdują tylko kilkadziesiąt złotych monet. Zawiedzeni tak małym łupem, obijają Dawida i Cylę, po czym znikają w ciemnościach.
Rano Zacharowitzowie zawiadamiają o napadzie łomżyński Urząd Bezpieczeństwa. Szef UB (Żyd, który później ożeni się z Reginą, koleżanką Cyli ze Stabsgebauden, i wyjedzie do USA) nie schwyta co prawda bandytów, ale radzi Cyli, by skontaktowała się z magistratem. – Chyba ktoś cię szuka – dodaje.
W Urzędzie czekają na Cylę listy, które śle z Nowego Jorku jej stryj, który uporczywie szuka kogokolwiek z rodziny; prosi o informacje o zmarłych bądź żywych; błaga władze miasta, by szukały do skutku.
Cyla pisze do stryja. „Drogie dziecko, w Polsce nie masz już nikogo. Przyjedź do Ameryki” – namawia tamten.
Zacharowitzowie wyprzedają resztki majątku (maszyny do przemiału ziarna, srebra, serwisy) i przenoszą się do Łodzi, gdzie zamieszkują przy ulicy Ceglanej.
Z początkiem 1946 roku wyjeżdżają do Szwecji. Stamtąd Cyla po raz pierwszy wysyła list do Czerników. Pisze, że wyszła za mąż i mieszka w Sztokholmie; że choruje i leży w szpitalu (dołącza dwie fotografie ze szpitalnej sali). Czy ciocia spotkała Jurka? Co się z nim dzieje? – pyta w tym (i każdym następnym) liście.
Czernikowie długo zbywają milczeniem te pytania. W końcu informują, że Jurek zginął w partyzantce….
C.D.N.
#Auschwitz