Une lettre de Prevert

Une lettre de Prevert – to następny wierz, Stefana Chazbijewicza, którego poezję z prawdziwą przyjemnością promuję na łamach mojego bloga.

 

Une lettre de Prevert

 

Une lettre de Prevert

kilka czaszek i mundurów

nakrapianych krwią epoletów

kilka map i zaznaczonych na nich

pozycji wroga

kilka opisów Targowicy

kilka służby wywiadu

Konrad Wallenrod

kilka ambasad i wielki książe

ministerstwo z ogrodem cieni

i srebrną nicią na wschód

Stefan Chazbijewicz

 

Konrad Wallenrod (powieść poetycka)

Konrad Wallenrod, powieść historyczna z dziejów litewskich i pruskich – powieść poetycka napisana przez Adama Mickiewicza na zsyłce w Petersburgu, prawdopodobnie między rokiem 1825 a 1828, wydana zaś w lutym 1828 przez drukarnię Karola Kraya; uważana za jeden z najbardziej znanych poematów polskiego romantyzmu. Oryginał wysłany z Moskwy został ocenzurowany przez rosyjskiego cenzora Bazylego Anastasewicza. Mickiewicz musiał usunąć wers Tyś niewolnik, jedyna broń niewolników jest zdrada, a w drugim wydaniu po wprowadzeniu zmian w przedmowie car Mikołaj I nazywany jest przez poetę Ojcem tylu ludów.

Informacje ogólne

Ponieważ autor wykorzystał w dziele tzw. historyzm maski, akcja utworu rozgrywając się w średniowieczu, w istocie porusza problemy patriotyczne Polski XIX wieku. Za pierwowzór literackiego Konrada Wallenroda posłużyła autentyczna postać żyjącego w XIV wiekuwielkiego mistrza krzyżackiego Konrada von Wallenrode.

Motto

Od tytułu powieści wywodzi się termin wallenrodyzm, określający nową postawę etycznomoralną polskich ruchów narodowowyzwoleńczych mających podłoże w doktrynie Niccolò Machiavellego:

Dovete adunique sapere, come sono due generazioni da combattere… bisogna essere volpe e leone.
Macie bowiem wiedzieć, że są dwa sposoby walczenia… trzeba być lisem i lwem.

— N. Machiavelli, Książę

Rolę drugiego motta pełni w powieści cytat Friedricha Schillera umieszczony w Przedmowie, który nadaje doniosłą rolę zgłębianiu przez poezję zapomnianej przeszłości, utrwalanej − jak się okazuje w toku powieści − w tradycji i pieśni gminnej:

Was unsterblich im Gesang soll leben, muss im Leben untergehen.
Co ma ożyć w pieśni, zaginąć powinno w rzeczywistości.

— F. Schiller

Wpływ i inspiracje

Mickiewicz, pisząc Konrada Wallenroda, wzorował się na modnej w okresie romantyzmu prozie historycznej Waltera Scotta, eposach Torquatoa Tassa oraz Pieśni Osjana Jamesa Macphersona. Historycznym pierwowzorem Konrada Wallenroda był pruski dowódca Herkus Monte, który w młodości był w krzyżackiej niewoli, a w 1260 stanął na czele pruskiego powstania przeciwko zakonowi.

Konrad Wallenrod dwukrotnie był adaptowany na potrzeby opery. Pierwszy raz jako I Lituani w 1874 roku przez włoskiego kompozytora Amilcare Ponchiellego i jako Konrad Wallenrod w 1885 roku przez Władysława Żeleńskiego. Przyjęło się uważać, że poematem Mickiewicza mógł inspirować się Fryderyk Chopin, pisząc swoją Balladę g-moll.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Konrad_Wallenrod_(powie%C5%9B%C4%87_poetycka)


#stefanchazbijewicz